Thủ tướng yêu cầu các cơ quan hoàn thành đề án sắp xếp lại địa giới hành chính, trong đó có sáp nhập một số tỉnh để kịp xin chủ trương Bộ Chính trị, Ban Bí thư trước 9/3.
Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2 diễn ra sáng 5/3, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh đây là nhiệm vụ trọng tâm và cấp bách, nhằm thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị. Việc nghiên cứu sáp nhập một số tỉnh cần đảm bảo phù hợp với tiêu chí, điều kiện thực tế, hoàn cảnh và truyền thống lịch sử – văn hóa của từng địa phương. Các cơ quan cần hoàn thiện đề án không tổ chức cấp huyện và giảm đầu mối cấp xã để mở rộng quy mô đơn vị hành chính cấp cơ sở.
Thủ tướng giao các cơ quan chức năng đề xuất sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện các văn bản pháp lý liên quan đến chủ trương sáp nhập tỉnh, bỏ cấp huyện, và giảm đầu mối cấp xã. Bên cạnh đó, các bộ, ngành và cơ quan thuộc Chính phủ cần hoàn thành việc kiện toàn tổ chức nội bộ trong tuần này.
Người đứng đầu Chính phủ cũng yêu cầu tiếp tục đẩy mạnh hoàn thiện thể chế, coi đây là “đột phá của đột phá”, đồng thời đẩy nhanh tiến độ cải cách hành chính, chuyển đổi số, và thực hiện quyết liệt, nghiêm túc việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy tổ chức.
Thủ tướng đề nghị các bộ, cơ quan và địa phương rà soát, đề xuất mở rộng áp dụng một số cơ chế, chính sách thí điểm đặc thù đã được Quốc hội cho phép và đã phát huy hiệu quả tại các địa phương. Điều này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình cải cách và nâng cao hiệu quả quản lý hành chính.
Ngày 28/2, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành kết luận 127, giao Đảng ủy Chính phủ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể trung ương và cơ quan liên quan chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng đề án, tờ trình Bộ Chính trị về sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện; tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã.
Việc sáp nhập tỉnh, ngoài căn cứ về quy mô dân số, diện tích, Bộ Chính trị, Ban Bí thư yêu cầu cần nghiên cứu kỹ quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế xã hội, phát triển ngành, mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển với từng địa phương và yêu cầu, định hướng phát triển giai đoạn mới.
Bộ Chính trị, Ban Bí thư lưu ý cần xác định rõ các mô hình chính quyền địa phương cấp xã với khu vực đô thị, nông thôn, miền núi, đồng bằng, hải đảo, quy mô dân số, diện tích, lịch sử, văn hóa, vấn đề kinh tế xã hội, quốc phòng, an ninh, dân tộc, tôn giáo. Từ những căn cứ nêu trên, các cơ quan xây dựng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy, định biên của chính quyền địa phương cấp xã.
Đảng ủy Chính phủ phải nhanh chóng xin chủ trương Bộ Chính trị, Ban Bí thư về đề án sáp nhập tỉnh trước 9/3, hoàn thiện đề án sau khi có ý kiến, gửi xin ý kiến các bên liên quan trước 12/3, hoàn thiện đề án sau khi tiếp thu ý kiến, báo cáo Bộ Chính trị, Ban Bí thư trước 27/3 và trình Ban Chấp hành Trung ương (qua Ban Tổ chức Trung ương) trước 7/4.
Hiện tại Việt Nam có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh, 705 đơn vị hành chính cấp huyện và 10.595 đơn vị hành chính cấp xã. Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã quy định các tiêu chí về diện tích, dân số và số đơn vị hành chính cấp huyện để phân loại đơn vị hành chính. Tuy nhiên, theo quy định này, cả nước hiện có 10 tỉnh thành không đạt cả ba tiêu chí, và hàng chục tỉnh thành khác không đạt một hoặc hai tiêu chí về diện tích, dân số, hoặc số đơn vị hành chính cấp huyện.”
